Từ lâu, việc đốt vàng mã thờ cúng gia tiên đã là một truyền thống văn hóa không thể thiếu của người Việt Nam từ bao đời nay. Truyền thống này diễn ra nhiều hơn vào các dịp lễ hội truyền thống, ngày rằm, mùng 1, đặc biệt là vào dịp lễ tết. Đi cùng với truyền thống này lại là những hậu quả tiêu cực gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cảnh quan đô thị, nguy cơ cháy nổ. Hiện nay diễn rất nhiều trường hợp rải, đốt vàng mã vô tội vạ, không đúng quy định. Vậy pháp luật quy định về vấn đề này như thế nào? Cùng theo dõi bài viết dưới đây của cnclicense để giải đáp thắc mắc này nhé!
Đốt vàng mã là một tập tục
Người Việt Nam chúng ta có tập tục rải hoặc đốt vàng mã bằng giấy để cúng cho những người thân đã mất, chẳng hạn như tiền âm phủ, trang phục, nhà, xe…bằng giấy với niềm tin rằng người mất sẽ nhận được và họ có thể sử dụng ở thế giới linh hồn! Đây là hiện tượng tâm linh, là tập tục truyền thống của dân tộc ta.
Hậu quả của việc đốt vàng mã không đúng nơi quy định
Pháp luật Việt Nam không cấm việc đốt vàng mã, tuy nhiên việc đốt vàng mã quá nhiều và không đúng nơi quy định đã làm mất đi nét văn hóa tâm linh vốn có từ lâu đời của người Việt.
Do đó, việc đốt vàng mã cũng nên quy định theo mức độ, đúng với bản chất của nó. Ở nhiều nơi, việc đốt vàng mã đang bị người ta thực hiện một cách thái quá, vô tội vạ vì cho rằng, dâng cúng càng nhiều thì càng được thánh thần, ơn trên hay người đã mất phù hộ. Thực chất, đây chỉ là sự phô trương với người trần dẫn đến sự lãng phí tiền của một cách không cần thiết, điều này đáng lên án, thậm chí đáng phạt.
Không chỉ là hành vi gây lãng phí mà hành vi này còn dẫn đến gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí gây hỏa hoạn. Do đó, pháp luật hiện hành có quy định về xử phạt hành chính đối với hành vi đốt vàng mã không đúng nơi quy định. Trường hợp đốt vàng mã gây hậu quả nghiêm trọng như cháy nhà, cháy rừng hay tài sản khác có thể bị xử lý hình sự về tội vô ý gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản.
Xử lý hành vi đốt vàng mã không đúng quy định
Hiện nay, pháp luật Việt Nam không cấm đốt vàng mã nhưng lại có quy định về xử phạt hành chính đối với hành vi đốt vàng mã không đúng quy định khi tham dự lễ hội. Tại Điều 14 Nghị định 38/2021/NĐ-CP của chính phủ ban hành về xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực văn hóa, quảng cáo đã đưa ra mức phạt với các vi phạm quy định về tổ chức lễ hội.
Trong đó, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200 nghìn đồng đến 500 nghìn đồng đối với một trong các hành vi thắp hương hoặc đốt vàng mã không đúng nơi quy định. Do đó, nếu người nào thắp hương, đốt vàng mã không đúng nơi quy định tại các lễ hội thì sẽ bị phạt tiền từ 200 nghìn đồng đến 500 nghìn đồng.
Ngoài ra, tại Điều 2 Phụ lục 01 ban hành kèm theo thông tư số 02/2016/TT-BXD quy định về các hành vi bị nghiêm cấm trong việc sử dụng nhà chung cư thì đối với các hành vi thực hiện đốt tiền âm phủ, vàng mã trong khu chung cư là hành vi bị cấm theo quy định trên (trừ địa điểm được đốt vàng mã theo quy định tại nhà chung cư).
Trường hợp đốt vàng mã gây hậu quả nghiêm trọng như cháy nhà, cháy rừng hay tài sản có thể bị xử lý hình sự về tội vô ý gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản. Điều 180 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định: “Người nào vô ý gây thiệt hại cho tài sản của người khác trị giá từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng, thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm. Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản của người khác trị giá 500 triệu đồng trở lên, thì bị phạt cải tạo không giam giữ từ 2 - 3 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm”. Ngoài ra, Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 tại Điều 51 quy định xử phạt vi phạm trong việc để xảy ra cháy, nổ:
“1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với hành vi vi phạm quy định an toàn về phòng cháy và chữa cháy để xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại về tài sản dưới 20.000.000 đồng.
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm quy định an toàn phòng cháy và chữa cháy để xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại về tài sản từ 20.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.
3. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm quy định an toàn phòng cháy và chữa cháy để xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại về tài sản từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng.
4. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Vi phạm quy định an toàn phòng cháy và chữa cháy để xảy ra cháy, nổ mà gây thiệt hại về tài sản trên 100.000.000 đồng;
b) Vi phạm quy định về phòng cháy và chữa cháy gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể dưới 61%;
c) Vi phạm quy định về phòng cháy và chữa cháy gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này dưới 61%.
5. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc chi trả toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với hành vi vi phạm quy định tại các điểm b và c khoản 4 Điều này.”
Cần hạn chế tình trạng đốt vàng mã vô tội vạ, không đúng quy định
Tình trạng đốt vàng mã vô tội vạ, không đúng nơi quy định gây ra rất nhiều hậu quả tiêu cức cho xã hội. Do đó để bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn cho cộng đồng và giữ gìn hình ảnh đẹp của đất nước cần hạn chế tình trạng trên. Cnclicense xin đề xuất một số hình thức để hạn chế tình trạng trên sau:
- Tăng cường giáo dục, tuyên truyền và nâng cao nhận thức của người dân về tác hại đến môi trường, sức khỏe và an ninh trật tự của việc đốt vàng mã vô tội vạ, không đúng nơi quy định;
- Tăng cường xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm đốt vàng mã không đúng quy định;
- Quy định các nơi được phép đốt vàng mã, cách thức đốt vàng mã để đảm bảo an toàn;
- Đẩy mạnh công tác giám sát, kiểm soát để ngăn chặn, xử lý các hoạt động thực hiện không đúng nơi quy định, vi phạm pháp luật.
- Tăng cường phối hợp giữa các cấp chính quyền, cộng đồng và các tổ chức tôn giáo để quản lý việc đốt vàng mã và tìm ra các giải pháp hợp lý và hiệu quả nhất trong việc hạn chế tình trạng thắp hương, đốt vàng mã không đúng nơi quy định.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Sau khi tham khảo bài viết của Luật CNC Việt Nam, Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh nếu Quý khách hàng còn vấn đề nào chưa rõ thì hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết hơn. Ngoài ra, nếu khách hàng cần tư vấn về các vấn đề pháp lý khác như xin các loại giấy phép, soạn thảo các loại hợp đồng lao động, dân sự, rà soát hợp đồng, soạn thảo các loại đơn từ, soạn hồ sơ khởi kiện, lập di chúc, khai nhận di sản thừa kế, đăng ký biến động đất đai,… thì cũng đừng ngại liên hệ với Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh để được giải đáp mọi thắc mắc.
VĂN PHÒNG GIAO DỊCH CÔNG TY LUẬT TNHH CNC VIỆT NAM
Văn phòng 1: 15/50 Đoàn Như Hài, Phường 13, Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh
Văn phòng 2: 1084 Lê Văn Lương, Ấp 3, xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 0909 642 658 - 0939 858 898
Website: luatsugioisaigon.vn
Email: luatsucncvietnam@gmail.com
