Thủ tục khai nhận di sản thừa kế theo di chúc là một thủ tục để người thừa kế nhận được di sản từ người để lại di sản đã lập di chúc hợp pháp theo quy định của pháp luật. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, CNC mời bạn đọc tham khảo nội dung dưới đây.
Pháp luật Việt Nam tôn trọng quyền tự định đoạt của cá nhân với tư cách là chủ sở hữu đối với tài sản của họ. Vì vậy, trước khi chết họ có quyền định đoạt tài sản của mình cho ai theo ý chí của họ được thể hiện trong di chúc đã lập. Sau khi người để lại di chúc chết, di chúc phát sinh hiệu lực, những người được hưởng di sản thừa kế theo di chúc có thể tiến hành thủ tục khai nhận di sản thừa kế tại bất kỳ tổ chức công chứng trên địa bàn tỉnh, thành phố nơi có bất động sản. hoặc bất kỳ tổ chức công chứng nào nếu tài sản để lại theo di chúc là động sản.
Trường hợp người để lại di chúc có người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc (là: Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng; Con đã thành niên mà không có khả năng lao động) thì chủ thể tiến hành khai nhận di sản thừa kế ngoài những người được chỉ định trong di chúc còn có những người này, hoặc người đại diện theo pháp luật của họ (đối với người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự).
Hồ sơ khai nhận di sản thừa kế theo di chúc:
- Giấy chứng tử của người để lại di sản;
- Di chúc;
- Giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà đất;
- Các giấy tờ chứng minh tài sản khác,...;
- Chứng minh nhân dân, giấy khai sinh, hộ khẩu của người được hưởng di sản theo di chúc.
2. Quy trình thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế theo di chúc
Bước 1: Công bố nội dung di chúc cho gia đình
Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người để lại di chúc chết. Nội dung di chúc như thế nào có thể có người không biết, thậm chí không biết sự tồn tại của di chúc. Do đó người quản lý di chúc nên công bố nội dung di chúc để mọi người được biết, đặc biệt là những người được quyền hưởng thừa kế theo pháp luật. Đây vừa là việc lên làm, vừa phòng tránh những tranh chấp phát sinh khi phân chia thừa kế.
Bước 2: Tổ chức họp gia đình về di sản thừa kế
Gia đình họp bàn để nhất trí lại việc phân chia di sản bởi có những người được hưởng di sản nhưng từ chối nhận di sản, hoặc mọi người đồng thuận thay đổi lại nội dung phân chia di sản,... Ngoài ra những vấn đề quan trọng như cử người quản lý di sản hoặc các nghĩa vụ phải dùng di sản để thực hiện do người để lại di sản thừa kế trước khi chết vẫn còn đang phải thực hiện (Ví dụ: Người đã mất đang vay nợ ngân hàng).
Bước 3: Công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế theo di chúc
Gia đình thực hiện việc công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế tại Văn phòng công chứng hoặc Uỷ ban nhân dân cấp xã để thực hiện thủ tục khai nhận di sản.
Cơ quan công chứng sẽ kiểm tra các hồ sơ và nếu các hồ sơ đã đầy đủ và phù hợp với quy định pháp luật, Văn phòng công chứng sẽ niêm yết hồ sơ thỏa thuận phân chia di sản tại trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi thường trú trước đây của người để lại di sản và nơi có bất động sản do người chết để lại. Sau 15 ngày niêm yết, nếu không có ai khiếu nại, tố cáo gì liên quan đến việc nhận tài sản thừa kế này, Văn phòng công chứng sẽ công chứng thỏa thuận phân chia tài sản của những người thừa kế.
Bước 4: Đăng ký chuyển quyển sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản
Di sản là tài sản phải đăng ký quyền sử dụng hoặc quyển sở hữu (Ví dụ: ô tô, Quyền sử dụng đất, ...) nên sau khi tiến hành khai nhận di sản thừa kế tại tổ chức công chứng thì những người thừa kế sẽ dùng bản công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế theo di chúc để thực hiện thủ tục sang tên.
