Trong giai đoạn hiện nay; các tranh chấp hành chính đang có chiều hướng gia tăng về số lượng và phức tạp về tính chất. Do vậy; để tự bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình; công dân, tổ chức bị xâm hại trực tiếp bởi các quyết định hành chính, hành vi hành chính có thể lựa chọn nhiều phương thức giải quyết khác nhau. Tuy nhiên, khi nào thì nên khiếu nại và khi nào nên khởi kiện, trình tự thủ tục được thực hiện như thế nào thì không phải ai cũng có thể nắm được. Vậy câu hỏi đặt ra là: “Có bắt buộc phải khiếu nại trước khi khởi kiện vụ án hành chính không”. Và để giải đáp thắc mắc trên, kính mời anh/ chị và các bạn cùng theo dõi bài viết bên dưới của chúng tôi nhé:
Khởi kiện vụ án hành chính được hiểu như thế nào?
Khởi kiện vụ án hành chính là việc các cá nhân, tổ chức, cơ quan nhà nước theo quy định của pháp luật tố tụng hành chính chính thức yêu cầu Tòa án thụ lí vụ án hành chính để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức; cơ quan nhà nước bị xâm phạm bởi các quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỉ luật buộc thôi việc công chức.
Đặc điểm khởi kiện vụ án hành chính:
Thứ nhất, nội dung cơ bản của việc khởi kiện vụ án hành chính là yêu cầu tòa án có thẩm quyền xem xét thụ lí để giải quyết vụ án hành chính. Tòa án sẽ tiến hành giải quyết vụ án nếu có yêu cầu khởi kiện của cá nhân; tổ chức có quyền, lợi ích bị xâm phạm bởi các quyết định hành chính, hành vi hành chính. Mặt khác; tòa án cũng chỉ xem xét, giải quyết vụ án hành chính trong phạm vi có liên quan đến yêu cầu khởi kiện
Thứ hai, việc khởi kiện vụ án hành chính chỉ được thực hiện khi có đủ các điều kiện do pháp luật quy định. Việc quy định cụ thể về điều kiện khởi kiện là cần thiết; nhằm hạn chế việc khởi kiện tùy tiện; gây cản trở không cần thiết đến việc thực hiện quyền lực nhà nước của nền hành chính quốc gia.
Thứ ba, việc khởi kiện vụ án hành chính phải được thực hiện theo những hình thức và nội dung pháp luật quy định.
Thời hiệu khởi kiện vụ án hành chính là bao lâu:
Theo Điều 116 Luật Tố tụng hành chính 2015, được bổ sung bởi khoản 7 Điều 2 Luật Kiểm toán nhà nước 2015 sửa đổi, bổ sung 2019 quy định về thời hiệu khởi kiện vụ án hành chính như sau:
- Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà cơ quan, tổ chức, cá nhân được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án hành chính bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.
- Thời hiệu khởi kiện đối với từng trường hợp được quy định như sau:
+ 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc;
+ 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh; quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước;
+ Từ ngày nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri hoặc kết thúc thời hạn giải quyết khiếu nại mà không nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri đến trước ngày bầu cử 05 ngày.
- Trường hợp đương sự khiếu nại theo đúng quy định của pháp luật đến cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì thời hiệu khởi kiện được quy định như sau:
+ 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc quyết định giải quyết khiếu nại lần hai;
+ 01 năm kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật mà cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền không giải quyết và không có văn bản trả lời cho người khiếu nại.
- Trường hợp vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan khác làm cho người khởi kiện không khởi kiện được trong thời hạn quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều này thì thời gian có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan khác không tính vào thời hiệu khởi kiện.
- Các quy định của Bộ luật dân sự về cách xác định thời hạn, thời hiệu được áp dụng trong tố tụng hành chính.
Căn cứ theo khoản 1 Điều 2 Luật Khiếu nại 2011 thì “Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình”.
Có bắt buộc phải khiếu nại trước khi khởi kiện vụ án hành chính không?
Căn cứ theo Điều 115 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 và khoản 4 Điều 2 Luật Kiểm toán nhà nước sửa đổi 2019 có quy định về quyền khởi kiện vụ án hành chính như sau:
“Điều 115. Quyền khởi kiện vụ án
1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc trong trường hợp không đồng ý với quyết định, hành vi đó hoặc đã khiếu nại với người có thẩm quyền giải quyết, nhưng hết thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết nhưng không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại về quyết định, hành vi đó.
2. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án đối với quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước trong trường hợp không đồng ý với quyết định đó.
3. Cá nhân có quyền khởi kiện vụ án về danh sách cử tri trong trường hợp đã khiếu nại với cơ quan có thẩm quyền giải quyết, nhưng hết thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết, nhưng không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại đó.”
Cơ quan, tổ chức và cá nhân đều có quyền khởi kiện vụ án đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính, và quyết định kỷ luật buộc thôi việc trong trường hợp họ không đồng ý với những quyết định, hành vi đó hoặc đã khiếu nại với người có thẩm quyền giải quyết. Tuy nhiên, nếu hết thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết nhưng không đồng ý với kết quả giải quyết khiếu nại về quyết định, hành vi đó, họ vẫn có quyền tiến hành khởi kiện vụ án.
Trong hệ thống pháp luật, việc quyết định hành chính và hành vi hành chính được xem xét và giải quyết qua các cơ chế pháp lý nhằm bảo đảm tính công bằng và đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan. Việc khiếu nại và khởi kiện vụ án là các biện pháp mà người dân và tổ chức có thể sử dụng để bảo vệ quyền và lợi ích của mình trong trường hợp họ không hài lòng với quyết định hoặc hành vi của cơ quan chính phủ.
Trong quá trình này, việc tuân thủ các quy định và thời hạn quy định của pháp luật là rất quan trọng. Nếu khiếu nại không được giải quyết hoặc đã qua thời hạn giải quyết nhưng không đạt được sự đồng ý, các bên liên quan vẫn có thể tìm đến tòa án để xem xét và giải quyết tranh chấp.
Như vậy thì dựa theo pháp luật hiện hành, các cá nhân, tổ chức có quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm bởi các quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỉ luật buộc thôi việc không bắt buộc phải nộp đơn khiếu nại lên cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại trước khi khởi kiện lên tòa án nhân dân.
Khiếu nại và khởi kiện trong vụ án hành chính có ý nghĩa như thế nào?
Khiếu nại và khởi kiện trong vụ án hành chính là hai phương tiện pháp lý mà cá nhân, tổ chức hoặc cơ quan có thể sử dụng để bảo vệ quyền và lợi ích của mình trong các tranh chấp liên quan đến quyết định và hành vi hành chính của cơ quan nhà nước.
- Khiếu nại: Đây là quy trình mà cá nhân hoặc tổ chức khiếu nại với cơ quan hoặc tổ chức có thẩm quyền giải quyết về một quyết định hoặc hành vi hành chính cụ thể. Khiếu nại có thể làm cho cơ quan có thẩm quyền xem xét lại quyết định của mình và có thể dẫn đến việc thay đổi, sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định ban đầu nếu được xác định là không đúng hoặc không công bằng. Quy trình này thường diễn ra trong một phạm vi hạn chế, và có thể có các bước thẩm tra và phản hồi từ các bên liên quan trước khi quyết định cuối cùng được đưa ra.
- Khởi kiện trong vụ án hành chính: Trong một số trường hợp, khi các biện pháp khiếu nại không giải quyết được tranh chấp hoặc không đạt được sự đồng ý, các bên có thể quyết định tiến hành khởi kiện trong vụ án hành chính. Điều này đồng nghĩa với việc đưa vụ án trước Tòa án để được xem xét và phán quyết theo quy trình pháp luật. Khởi kiện trong vụ án hành chính thường là biện pháp cuối cùng và phức tạp hơn so với khiếu nại, đòi hỏi sự hỗ trợ của luật sư và tuân thủ các quy trình pháp lý chặt chẽ.
Ý nghĩa của khiếu nại và khởi kiện trong vụ án hành chính là tạo ra một cơ chế pháp lý để đảm bảo rằng quyền và lợi ích của cá nhân và tổ chức được bảo vệ và thực hiện một cách công bằng, là những công cụ mạnh mẽ để bảo vệ quyền lợi và lợi ích của cá nhân và tổ chức trong một xã hội pháp luật. Các quy trình này giúp cân nhắc và giải quyết các tranh chấp một cách hợp pháp và minh bạch, đồng thời cũng tạo điều kiện cho việc cải thiện hệ thống quản lý và chính sách công của cơ quan nhà nước. Việc có một quy trình pháp lý rõ ràng và công khai giúp đảm bảo rằng mọi người, từ cá nhân đến tổ chức, đều có cơ hội được nghe và được phản hồi, và không ai được ưu tiên hoặc thiệt thòi trái pháp luật. Điều này giúp tăng cường lòng tin của công dân vào hệ thống pháp luật và chính phủ.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Sau khi tham khảo bài viết của Luật CNC Việt Nam, Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh nếu Quý khách hàng còn vấn đề nào chưa rõ thì hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết hơn. Ngoài ra, nếu khách hàng cần tư vấn về các vấn đề pháp lý khác như xin các loại giấy phép, soạn thảo các loại hợp đồng lao động, dân sự, rà soát hợp đồng, soạn thảo các loại đơn từ, soạn hồ sơ khởi kiện, lập di chúc, khai nhận di sản thừa kế, đăng ký biến động đất đai,… thì cũng đừng ngại liên hệ với Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh, Luật sư giỏi thừa kế nhà đất để được giải đáp mọi thắc mắc.
VĂN PHÒNG GIAO DỊCH CÔNG TY LUẬT TNHH CNC VIỆT NAM
Văn phòng 1: 15/50 Đoàn Như Hài, Phường 13, Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh
Văn phòng 2: 1084 Lê Văn Lương, Ấp 3, xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 0909 642 658 - 0939 858 898
Website: luatsugioisaigon.vn
Email: luatsucncvietnam@gmail.com
