Việc xác định đất sử dụng ổn định lâu dài là một trong những căn cứ pháp lý quan trọng để tiến hành các thủ tục đăng ký đất đai hoặc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Vậy câu hỏi đặt ra là: “Theo Luật Đất đai 2024 quy định như thế nào về “sử dụng đất ổn định”. Để giải đáp thắc mắc trên, kính mời anh/chị và các bạn cùng tìm hiểu bài viết bên dưới của chúng tôi nhé.
Trong bối cảnh xã hội hiện đại, việc quản lý và sử dụng đất đai đang ngày càng trở nên quan trọng, đặc biệt là khi giá trị đất đai ngày càng tăng cao. Một trong những vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm là khái niệm "sử dụng đất ổn định". Điều này đặc biệt trở nên quan trọng khi Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi so với các quy định trước đây. Bài viết này sẽ giúp độc giả hiểu rõ khái niệm "sử dụng đất ổn định" trong Luật Đất đai 2024 và ý nghĩa pháp lý của việc sử dụng đất ổn định đối với người sử dụng đất.
Sử dụng đất ổn định là gì?
Thông thường sử dụng đất ổn định (đất sử dụng ổn định) vẫn được nhiều người dân hiểu là việc sử dụng đất liên tục vào một mục đích chính trong một thời gian nhất định.
Sử dụng đất ổn định có ý nghĩa rất quan trọng trong quản lý, sử dụng đất đai và đã được giải thích rõ tại khoản 38 Điều 3 Luật Đất đai 2024, cụ thể như sau:
“Sử dụng đất ổn định là việc sử dụng đất vào một mục đích chính nhất định kể từ thời điểm bắt đầu sử dụng đất vào mục đích đó đến thời điểm cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét việc sử dụng đất ổn định.”
Như vậy, đất sử dụng ổn định được hiểu là loại đất mà quyền sử dụng được công nhận lâu dài mà không có thời hạn sử dụng nhất định. Việc sử dụng đất ổn định là yếu tố quan trọng, bảo đảm tính bền vững của quy hoạch và quản lý tài nguyên đất. Theo Điều 171 Luật Đất đai 2024, các loại đất được quy định là sử dụng ổn định lâu dài nhằm mục đích bảo đảm sự an toàn về mặt pháp lý cho người sử dụng đất, tránh xung đột trong việc thay đổi mục đích sử dụng và quyền sở hữu.
Căn cứ theo Điều 171 Luật Đất đai 2024, hiện nay có 11 loại đất được sử dụng ổn định lâu dài, cụ thể là:
(1) Đất ở.
(2) Đất nông nghiệp do cộng đồng dân cư sử dụng theo khoản 4 Điều 178 Luật Đất đai 2024, cụ thể:
Cộng đồng dân cư được giao/công nhận quyền sử dụng đất để thực hiện bảo tồn bản sắc dân tộc, gắn với các phong tục, tập quán và tín ngưỡng.
Cộng đồng dân cư được giao/công nhận quyền sử dụng đất có trách nhiệm bảo vệ đất được giao và không được chuyển sang mục đích sử dụng khác.
(3) Đất rừng đặc dụng, phòng hộ; đất rừng sản xuất được quản lý bởi tổ chức.
(4) Đất thương mại dịch vụ, cơ sở sản xuất phi nông nghiệp của cá nhân hiện đang sử dụng ổn định, được Nhà nước công nhận mà không phải đất được Nhà nước giao có thời hạn hoặc cho thuê.
(5) Đất để xây dựng trụ sở cơ quan theo khoản 1 Điều 199 Luật Đất đai 2024 (gồm đất để xây dựng trụ sở các cơ quan: Đảng Cộng sản, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức xã hội, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp và các tổ chức khác được Nhà nước giao nhiệm vụ, hỗ trợ kinh phí cho hoạt động thường xuyên).
Đất để xây dựng công trình sự nghiệp của các đơn vị sự nghiệp công lập: cơ sở văn hoá, xã hội, giáo dục đào tạo, y tế, thể dục thể thao, môi trường, khoa học công nghệ, ngoại giao, khí tượng thuỷ văn, công trình sự nghiệp khác, hoặc đất để xây dựng trụ sở của các đơn vị sự nghiệp công lập khác.
(6) Đất quốc phòng, an ninh.
(7) Đất tín ngưỡng.
(8) Đất tôn giáo theo khoản 2 Điều 213 Luật Đất đai 2024 (Nhà nước giao đất không thu tiền đối với đất dùng để xây dựng cơ sở tôn giáo, trụ sở của tổ chức tôn giáo và tôn giáo trực thuộc).
(9) Đất sử dụng cho mục đích công cộng, không vì mục đích kinh doanh.
(10) Đất nghĩa trang, cơ sở hỏa táng, nhà tang lễ; đất cơ sở để lưu giữ tro cốt.
(11) Đất theo khoản 3 Điều 173 Luật Đất đai 2024 (thời hạn sử dụng đất trong trường hợp chuyển mục đích từ đất phi nông nghiệp ổn định lâu dài sang đất phi nông nghiệp có thời hạn hoặc từ đất phi nông nghiệp có thời hạn sang đất phi nông nghiệp được sử dụng ổn định lâu dài là ổn định lâu dài) và theo khoản 2 Điều 174 Luật Đất đai 2024 (người nhận chuyển quyền sử dụng đất đối với đất được sử dụng ổn định lâu dài thì được sử dụng ổn định lâu dài).
Căn cứ xác định đất sử dụng ổn định:
Khoản 4 Điều 34 Nghị định 101/2024/NĐ-CP quy định thời điểm bắt đầu sử dụng đất ổn định được xác định căn cứ theo thời gian và nội dung có liên quan đến mục đích sử dụng đất ghi trên một trong những loại giấy tờ sau:
- Biên lai nộp thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế nhà đất;
- Biên bản hoặc quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong việc sử dụng đất, biên bản hoặc quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong việc xây dựng công trình gắn liền với đất;
- Quyết định hoặc bản án của Tòa án nhân dân đã có hiệu lực thi hành, quyết định về thi hành án của cơ quan Thi hành án đã được thi hành về tài sản gắn liền với đất;
- Giấy tờ nộp tiền điện, nước và các khoản nộp khác có địa chỉ thuộc thửa đất phải xác định;
- Giấy tờ về giao đất không đúng thẩm quyền hoặc giấy tờ về việc mua, nhận thanh lý, hóa giá, phân phối nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với đất theo quy định tại Điều 140 của Luật Đất đai;
- Giấy tờ về mua bán nhà, tài sản khác gắn liền với đất hoặc giấy tờ về mua bán đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất có chữ ký của các bên liên quan từ ngày 15/10/1993 trở về sau;
- Bản đồ, tài liệu điều tra, đo đạc về đất đai; sổ mục kê, sổ kiến điền được lập từ ngày 18/12/1980 trở về sau;
- Giấy tờ về việc kê khai, đăng ký nhà, đất có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã, cấp huyện hoặc cấp tỉnh tại thời điểm kê khai kể từ ngày 15/10/1993 trở về sau;
- Giấy tờ về việc đăng ký thường trú, tạm trú tại nhà ở gắn với đất ở do cơ quan có thẩm quyền cấp;
- Biên bản ghi nhận kết quả của Hội đồng đăng ký đất đai trong trường hợp không có một trong các thông tin, giấy tờ quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, e, g, h và i khoản 4 Điều 34 Nghị định 101/2024/NĐ-CP hoặc trên giấy tờ, thông tin đó không ghi rõ thời điểm xác lập giấy tờ, thời điểm xác lập thông tin và mục đích sử dụng đất.
Lưu ý: Trường hợp thời điểm bắt đầu sử dụng đất thể hiện trên các loại giấy tờ trên không thống nhất thì thời điểm bắt đầu sử dụng đất được xác định theo giấy tờ hoặc thông tin có ngày, tháng, năm sử dụng đất sớm nhất.
Lợi ích khi sử dụng đất ổn định:
Việc sử dụng đất ổn định có ý nghĩa rất quan trọng, điều này được thể hiện qua một số lợi ích dưới đây:
(1) Là điều kiện quan trọng để được cấp Giấy chứng nhận (Sổ đỏ, Sổ hồng).
Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể mà đất đã hoặc đang được sử dụng ổn định là căn cứ để người sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận; có thể kể đến một số trường hợp như sau:
- Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định và có một trong những loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại khoản 1, khoản 3 Điều 137 Luật Đất đai 2024 thì được cấp Giấy chứng nhận và không phải nộp tiền sử dụng đất (theo khoản 1, khoản 3 Điều 137 Luật Đất đai 2024).
- Đang sử dụng đất ổn định là một trong những điều kiện được cấp Giấy chứng nhận đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất (theo khoản 1 Điều 138 Luật Đất đai 2024).
- Đang sử dụng ổn định là một trong những điều kiện được cấp Giấy chứng nhận đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất đang sử dụng đất có vi phạm pháp luật đất đai trước ngày 01/7/2024 (theo khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai 2024).
- Đất đã được sử dụng ổn định là một trong những điều kiện được cấp Giấy chứng nhận đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền (theo Điều 140 Luật Đất đai 2024).
Như vậy, những người sở hữu đất được xác định là sử dụng ổn định sẽ có quyền lợi rõ ràng và bền vững hơn. Họ có thể yên tâm sử dụng đất mà không lo bị thu hồi hay thay đổi mục đích sử dụng trái phép. Đất sử dụng ổn định cũng giúp họ dễ dàng hơn trong các giao dịch bất động sản như chuyển nhượng, thế chấp, hoặc xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
(2) Không phải nộp tiền sử dụng đất khi được cấp Giấy chứng nhận.
- Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định và có một trong những loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 Điều 137 Luật Đất đai 2024 thì được cấp Giấy chứng nhận và không phải nộp tiền sử dụng đất.
- Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có nhà ở từ trước ngày 15/10/1993 mà diện tích đất xây dựng nhà ở trong hạn mức công nhận đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân và tại thời điểm bắt đầu sử dụng đất không có hành vi vi phạm theo quy định tại Điều 138 Luật Đất đai 2024 thì không phải nộp tiền sử dụng đất (theo khoản 1, khoản 2 Điều 138 Luật Đất đai 2024).
(3) Việc quản lý đất đai của Cơ quan có thẩm quyền đạt được hiệu quả hơn: Việc xác định rõ loại hình sử dụng đất là ổn định giúp cơ quan nhà nước quản lý đất đai hiệu quả hơn. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quy hoạch, phát triển đô thị và bảo vệ tài nguyên đất. Đất sử dụng ổn định giúp giảm thiểu các tranh chấp đất đai, đồng thời đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong việc quản lý tài sản công.
(4) Sẽ có giá trị pháp lý cao hơn khi thực hiện các giao dịch mua bán chuyển nhượng: Khi đất được xác định là sử dụng ổn định, nó sẽ có giá trị pháp lý cao hơn trong các giao dịch mua bán, chuyển nhượng hoặc thế chấp. Người mua hoặc nhà đầu tư bất động sản có thể yên tâm hơn về quyền sử dụng đất của mình mà không lo sợ việc mất đất hoặc bị thu hồi trong tương lai.
Thủ tục xác định sử dụng đất ổn định:
Để xác định đất sử dụng ổn định, người sử dụng đất cần tuân thủ một số thủ tục pháp lý được quy định trong Luật Đất đai 2024. Quy trình này bao gồm:
Quy trình chung: Người sử dụng đất cần nộp hồ sơ xin xác định sử dụng đất ổn định tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền, thường là Sở Tài nguyên và Môi trường. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan này sẽ xem xét và kiểm tra thực địa để xác định rõ tình trạng sử dụng đất.
Hồ sơ cần thiết: Hồ sơ xác định sử dụng đất ổn định thường bao gồm các giấy tờ như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nếu có), hợp đồng chuyển nhượng đất (nếu có), các tài liệu chứng minh việc sử dụng đất liên tục và ổn định trong một thời gian dài, và các văn bản khác có liên quan.
Cơ quan có thẩm quyền: Cơ quan có thẩm quyền xác định sử dụng đất ổn định là Sở Tài nguyên và Môi trường hoặc UBND cấp huyện, tùy theo thẩm quyền quản lý đất đai của từng địa phương.
Sau khi hoàn tất quy trình, nếu đất được xác định là sử dụng ổn định, người sử dụng đất sẽ nhận được thông báo chính thức từ cơ quan nhà nước và có thể tiếp tục sử dụng đất một cách hợp pháp.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Sau khi tham khảo bài viết của Luật CNC Việt Nam, Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh nếu Quý khách hàng còn vấn đề nào chưa rõ thì hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết hơn. Ngoài ra, nếu khách hàng cần tư vấn về các vấn đề pháp lý khác như xin các loại giấy phép, soạn thảo các loại hợp đồng lao động, dân sự, rà soát hợp đồng, soạn thảo các loại đơn từ, soạn hồ sơ khởi kiện, lập di chúc, khai nhận di sản thừa kế, đăng ký biến động đất đai,… thì cũng đừng ngại liên hệ với Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh, Luật sư giỏi thừa kế nhà đất để được giải đáp mọi thắc mắc.
VĂN PHÒNG GIAO DỊCH CÔNG TY LUẬT TNHH CNC VIỆT NAM
Văn phòng 1: 15/50 Đoàn Như Hài, Phường 13, Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh
Văn phòng 2: 1084 Lê Văn Lương, Ấp 3, xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 0909 642 658 - 0939 858 898
Website: luatsugioisaigon.vn
Email: luatsucncvietnam@gmail.com
