Trong quá trình giải quyết các vụ án dân sự, đặc biệt là những tranh chấp liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản hoặc phân chia di sản thừa kế, việc xác định chính xác giá trị tài sản tranh chấp đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính khách quan, công bằng và đúng pháp luật của bản án. Theo đó, cũng có nhiều đương sự thắc mắc việc xác định giá trị tài sản tranh chấp thì nên định giá hay thẩm định giá tài sản? Chúng tôi sẽ giải đáp vấn đề này trong bài viết sau đây.
* Căn cứ theo khoản 7 Điều 94 Bộ luật Tố tụng Dân sự (BLTTDS) 2015, kết quả định giá tài sản, thẩm định giá tài sản là một nguồn chứng cứ trong tố tụng dân sự.
Định giá tài sản là gì?
Định giá tài sản là hoạt động xác định giá trị tài sản do Tòa án quyết định và thành lập Hội đồng định giá.
Căn cứ khoản 3 Điều 104 BLTTDS 2015, Tòa án ra quyết định định giá tài sản và thành lập Hội đồng định giá khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Theo yêu cầu của một hoặc các bên đương sự;
- Các đương sự không thỏa thuận lựa chọn tổ chức thẩm định giá tài sản hoặc đưa ra giá tài sản khác nhau hoặc không thỏa thuận được giá tài sản;
- Các bên thỏa thuận với nhau hoặc với tổ chức thẩm định giá tài sản theo mức giá thấp so với giá thị trường nơi có tài sản định giá tại thời điểm định giá nhằm trốn tránh nghĩa vụ với Nhà nước hoặc người thứ ba hoặc có căn cứ cho thấy tổ chức thẩm định giá tài sản đã vi phạm pháp luật khi thẩm định giá.
Quy trình định giá tài sản cơ bản được thực hiện như sau:
Bước 1. Tòa án ra quyết định định giá tài sản.
Bước 2. Thành lập Hội đồng định giá.
Bước 3. Hội đồng định giá thực hiện định giá và lập biên bản định giá tài sản.
Bước 4. Kết quả định giá được Tòa án sử dụng làm căn cứ giải quyết vụ án.
Thẩm định giá tài sản là gì?
Thẩm định giá tài sản là hoạt động xác định giá trị tài sản do các bên đương sự thỏa thuận lựa chọn tổ chức thẩm định giá có đủ điều kiện. Các bên đương sự có quyền thỏa thuận lựa chọn tổ chức thẩm định giá tài sản theo khoản 2 Điều 104 BLTTDS 2015.
Quy trình thẩm định giá tài sản tranh chấp cơ bản thực hiện như sau:
Bước 1. Các bên đương sự lựa chọn tổ chức thẩm định giá.
Bước 2. Tòa án tổ chức buổi làm việc, lấy ý kiến các đương sự thống nhất lựa chọn tổ chức thẩm định giá.
Bước 3. Ký hợp đồng dịch vụ với đơn vị thẩm định giá
Bước 4. Tổ chức thẩm định giá thực hiện thẩm định và lập chứng thư thẩm định giá.
Bước 5. Chứng thư thẩm định giá được tổ chức thẩm định giá cung cấp trực tiếp cho Tòa án.
Trong vụ án dân sự, xác định giá trị tài sản tranh chấp nên thông qua định giá hay thẩm định giá?
Biên bản định giá và chứng thư thẩm định giá đều có thể được coi là chứng cứ để Tòa án xem xét, giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, khi lựa chọn giữa định giá hay thẩm định giá tài sản tranh chấp, đương sự cần cân nhắc dựa trên một số tiêu chí cụ thể để đảm bảo tính phù hợp, khách quan và bảo vệ tốt nhất quyền lợi của mình, cụ thể như sau:
- Thứ nhất, về chi phí: Định giá do tòa án thành lập hội đồng còn thẩm định giá là đương sự ký hợp đồng dịch vụ với tổ chức thẩm định giá – Là một tổ chức kinh tế hoạt động theo sự cấp phép của Sở Tư pháp. Do đó, thường chi phí định giá sẽ thấp hơn so với thẩm định giá.
- Thứ hai, căn cứ để định giá hay thẩm định giá sẽ dựa trên Luật Giá 2023: Theo đó, Định giá tại Điều 23 Luật này sẽ do Bộ Tài chính và các cơ quan quản lý hành chính đối với tài sản đó quy định, ví dụ, giá trị quyền sử dụng đất thì sẽ theo cơ chế xác định giá đất của Luật Đất đai 2024 chẳng hạn. Còn Thẩm định giá theo Điều 42 của Luật này, được hướng dẫn chi tiết tại Thông tư 30/2024/TT-BTC thì sẽ thiên hướng theo thị trường, giá trị đầu tư, giá trị ngang bằng (phương pháp so sánh), giả thiết và đặt giả thiết…. Chính vì vậy, kết quả định giá thường sẽ thiên hướng theo giá niêm yết của Nhà nước tại thời điểm định giá. Còn chứng thư thẩm định giá thì sẽ thiên hướng theo xu thế thị trường và giá trị tương đương.
- Thứ ba, các đương sự có quyền cân nhắc yêu cầu tòa án: Tiến hành việc định giá/thẩm định giá lại hoặc thay đổi từ định giá sang thẩm định giá và ngược lại nếu nhận thấy kết quả trước đó không phản ánh đúng giá trị tài sản, có dấu hiệu bị xâm hại quyền lợi. Tuy nhiên, các đương sự cũng cần lưu ý về việc thực hiện yêu cầu này phải đảm bảo đủ 2 điều kiện: Một là không đồng ý với kết quả đầu tiên ngay sau khi nhận được, hai là phải đề nghị tòa án tiến hành việc định giá hoặc thẩm định giá lại trước khi phiên tòa diễn ra.
Như vậy, tùy thuộc vào nhu cầu và tính chất của vụ án mà đương sự có thể lựa chọn việc xác định giá trị tài sản bằng phương thức định giá hay thẩm định giá để phù hợp với bản chất của vụ án.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Sau khi tham khảo bài viết của Luật CNC Việt Nam, Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh nếu Quý khách hàng còn vấn đề nào chưa rõ thì hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết hơn. Ngoài ra, nếu khách hàng cần tư vấn về các vấn đề pháp lý khác như xin các loại giấy phép, soạn thảo các loại hợp đồng lao động, dân sự, rà soát hợp đồng, soạn thảo các loại đơn từ, soạn hồ sơ khởi kiện, lập di chúc, khai nhận di sản thừa kế, đăng ký biến động đất đai,… thì cũng đừng ngại liên hệ với Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh, Luật sư giỏi thừa kế nhà đất để được giải đáp mọi thắc mắc.
VĂN PHÒNG GIAO DỊCH CÔNG TY LUẬT TNHH CNC VIỆT NAM
Văn phòng 1: 15/50 Đoàn Như Hài, Phường 13, Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh
Văn phòng 2: 1084 Lê Văn Lương, Ấp 3, xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 0909 642 658 - 0939 858 898
Website: luatsugioisaigon.vn
Email: luatsucncvietnam@gmail.com
