Hiện nay, có rất nhiều trường hợp bố mẹ vay nợ, nhưng vẫn chưa thực hiện xong nghĩa vụ trả nợ trước khi qua đời. Và trên thực tế có nhiều quan điểm cho rằng, bố mẹ chết thì con cái phải có nghĩa vụ trả nợ mà bố mẹ đã vay trước đó. Vậy câu hỏi đặt ra là: “Con cái có phải trả nợ thay khi bố mẹ chết mà không để lại di sản thừa kế không?”. Để giải đáp thắc mắc trên, kính mời anh/chị và các bạn cùng tìm hiểu bài viết bên dưới của chúng tôi nhé.
Nghĩa vụ của con cái đối với cha mẹ:
Căn cứ theo Điều 70 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định quyền và nghĩa vụ của người con như sau:
- Được cha mẹ thương yêu, tôn trọng, thực hiện các quyền, lợi ích hợp pháp về nhân thân và tài sản theo quy định của pháp luật; được học tập và giáo dục; được phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ và đạo đức.
- Có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng cha mẹ, giữ gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình.
- Con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình thì có quyền sống chung với cha mẹ, được cha mẹ trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc.
Con chưa thành niên tham gia công việc gia đình phù hợp với lứa tuổi và không trái với quy định của pháp luật về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
- Con đã thành niên có quyền tự do lựa chọn nghề nghiệp, nơi cư trú, học tập, nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ; tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội theo nguyện vọng và khả năng của mình. Khi sống cùng với cha mẹ, con có nghĩa vụ tham gia công việc gia đình, lao động, sản xuất, tạo thu nhập nhằm bảo đảm đời sống chung của gia đình; đóng góp thu nhập vào việc đáp ứng nhu cầu của gia đình phù hợp với khả năng của mình.
- Được hưởng quyền về tài sản tương xứng với công sức đóng góp vào tài sản của gia đình.
Như vậy, qua các quy định trên, thì có thể hiểu rằng, con cái không có nghĩa vụ trả nợ thay cha mẹ, khi cha mẹ qua đời, trừ một số trường hợp ngoại lệ.
Bố mẹ chết không để lại di sản thừa kế,con cái có phải trả nợ thay bố mẹ không?
Hiện nay, tuy không có quy định cụ thể, con cái có nghĩa vụ cho cha mẹ, khi cha mẹ qua đời. Và để xác định con cái có nghĩa vụ trả nợ thay bố mẹ khi không để lại di sản thừa kế cần xem xét dựa trên 2 trường hợp sau:
Trường hợp 1: Khi con cái là người bảo lãnh khoản vay của bố mẹ:
Căn cứ Điều 335 Bộ luật Dân sự 2015, bảo lãnh là việc người thứ ba cam kết với người cho vay sẽ thực hiện nghĩa vụ trả nợ thay cho bên vay nếu đến thời hạn mà bên vay không thực hiện được hoặc thực hiện không đúng.
Các bên có thể thỏa thuận về việc bên bảo lãnh chỉ phải thực hiện nghĩa vụ thay cho bên được bảo lãnh trong trường hợp bên được bảo lãnh không có khả năng thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh.
Như vậy, trong trường hợp bố mẹ không để lại di sản thừa kế nhưng nếu người con bảo lãnh cho khoản vay của cha mẹ thì khi đến thời hạn thỏa thuận mà cha mẹ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ trả nợ thì người con sẽ phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ thay.
Trường hợp 2: Khi con cái không phải là người bảo lãnh khoản vay của bố mẹ:
Căn cứ theo quy định tại Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về vấn đề thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại. Cụ thể như sau:
– Những người hưởng thừa kế sẽ phải có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ tài sản của người chết để lại trong phạm vi di sản của người chết, trừ trường hợp có thỏa thuận khác;
– Trong trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại sẽ được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản của người chết để lại;
– Trong trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế sẽ phải có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại, tương ứng với phần di sản mà mình được hưởng, tuy nhiên không được vượt quá phần tài sản mà họ đã được nhận, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác;
– Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì theo quy định của pháp luật, cũng cần phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại giống như những người thừa kế là cá nhân.
Như vậy có thể nói, nếu con cái được xác định là người hưởng di sản từ cha mẹ, khi cha mẹ của vợ qua đời, thì con cái sẽ phải có trách nhiệm trả các khoản nợ cha mẹ đã vay khi họ còn sống. Lúc này, con cái sẽ phải dùng tài sản mà mình được hưởng từ phần di sản để lại của cha mẹ để trả nợ cho họ. Con cái sẽ chỉ phải có trách nhiệm trả nợ cho cha mẹ trong phạm vi di sản mà họ được hưởng từ cha mẹ của họ. Còn trong trường hợp nếu như bố mẹ chết nhưng không để lại di sản thừa kế gì thì sẽ không phát sinh trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản (dùng di sản thừa kế để trả nợ thay cho người chết).
Mặc khác tại Điều 70 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định về quyền và nghĩa vụ của con. Theo đó, con sẽ có các quyền và nghĩa vụ như sau:
– Được cha mẹ yêu thương, cha mẹ tôn trọng, thực hiện đầy đủ các quyền lợi và nghĩa vụ hợp pháp về nhân thân và tài sản theo quy định của pháp luật, có quyền được học tập và được giáo dục một cách đầy đủ và toàn vẹn, và phát triển lành mạnh về thể chất, đạo đức và trí tuệ.,
– Có bổn phận yêu quý, trân trọng, hiếu thảo và biết ơn cha mẹ, có nghĩa vụ phụng dưỡng cha mẹ, gin giữ tốt danh dự và truyền thống tốt đẹp của gia đình, của cha mẹ;
– Đối với những người con chưa thành niên, con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự, con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi lấy chính bản thân mình thì có quyền chung sống với cha mẹ, những người con đó sẽ được cha mẹ nuôi dưỡng và chăm sóc một cách cẩn thận;
– Con chưa thành niên có quyền tham gia vào các công việc phù hợp với lứa tuổi, hỗ trợ các công việc trong gia đình, các công việc không trái với quy định của pháp luật và không trái đạo đức xã hội, có quyền được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em;
– Đối với những đối tượng được xác định là con đã thành niên có quyền tự do được lựa chọn nghề nghiệp, lựa chọn nơi học tập, lựa chọn nơi cư trú, nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn nghiệp vụ theo nhu cầu và nguyện vọng của bản thân, phù hợp với quy định của pháp luật, tham gia vào hoạt động chính trị, kinh tế xã hội, văn hóa theo nguyện vọng và khả năng của bản thân. Trong quá trình sống cùng với cha mẹ, con có nghĩa vụ tham gia vào các công việc trong gia đình, hỗ trợ lao động sản xuất, tạo ra thu nhập nhằm đảm bảo đời sống chung của gia đình, đóng góp thu nhập để duy trì cuộc sống chung của gia đình phù hợp với khả năng của mình trên thực tế;
– Được hưởng các quyền về tài sản tương xứng với công sức đóng góp vào gia đình trong quá trình chung sống.
Theo quy định của pháp luật hiện nay thì có thể nói, chưa có bất kỳ một điều luật cụ thể nào quy định về việc phải trả nợ được xem là nghĩa vụ bắt buộc của con cái khi cha mẹ họ qua đời. Việc con cái trả nợ giúp cha mẹ sẽ dựa trên sự tự nguyện, trừ trường hợp con cái là đối tượng bảo lãnh cho các khoản vay của cha mẹ và họ là người thừa kế, thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết (tức là cha mẹ của họ) để lại theo quy định của pháp luật về thừa kế.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Sau khi tham khảo bài viết của Luật CNC Việt Nam, Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh nếu Quý khách hàng còn vấn đề nào chưa rõ thì hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết hơn. Ngoài ra, nếu khách hàng cần tư vấn về các vấn đề pháp lý khác như xin các loại giấy phép, soạn thảo các loại hợp đồng lao động, dân sự, rà soát hợp đồng, soạn thảo các loại đơn từ, soạn hồ sơ khởi kiện, lập di chúc, khai nhận di sản thừa kế, đăng ký biến động đất đai,… thì cũng đừng ngại liên hệ với Luật sư giỏi Sài Gòn, Luật sư giỏi Thành phố Hồ Chí Minh, Luật sư giỏi thừa kế nhà đất để được giải đáp mọi thắc mắc.
VĂN PHÒNG GIAO DỊCH CÔNG TY LUẬT TNHH CNC VIỆT NAM
Văn phòng 1: 15/50 Đoàn Như Hài, Phường 13, Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh
Văn phòng 2: 1084 Lê Văn Lương, Ấp 3, xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 0909 642 658 - 0939 858 898
Website: luatsugioisaigon.vn
Email: luatsucncvietnam@gmail.com
